Gelukkig staat de wereld op pauze

Vanmorgen, vlak voordat ik wakker werd, droomde ik dat Facebook messenger gehackt was. Ik ontving een bericht in mijn inbox op mijn mobiel, verstuurd door dat fenomeen dat met een Q begint. Het filmpje bestond uit een compilatie van complottheorieën. Het is grappig hoe dicht dromen soms bij de werkelijkheid komen, want einde van de middag vond ik écht een krant in mijn brievenbus, een verzamelwerk van diezelfde complottheorieën.
 
Eerst dacht ik dat het verkeerd bezorgd was en zocht naar een adressticker. Die was er niet. Toen dacht ik dat het een grapje was, maar het bleek dus serieus te zijn. Terwijl ik naar boven liep naar ons appartement klonk er meerdere malen een luid WTF door het trappenhuis. Waarom was dit in mijn brievenbus bezorgd? Ik was boos. Zet je schrap, want we doorlopen inderdaad de bekende fases van Kübler-Ross.
 
Kennelijk gaat het om een blad waarvan de eerste editie in een oplage van 1 miljoen gratis is verspreid, als je de cover moet geloven. Normaal gesproken zou men €3,60 voor de krant moeten betalen. Opvallend was dat de oplage bestemd was voor onze brievenbussen. De meeste woningen vallen onder sociale huur, en men heeft hier net zoals wij niet veel te besteden. Een kwetsbare doelgroep. Wanneer je de inhoud bekijkt kom je de andere kwetsbare doelgroepen tegen: Ze spreken over complotten tegen de middenklasse en kleine ondernemingen die getroffen worden door het kwaad. Klimaatverandering zou een mythe zijn, ons land zou in een dictatuur veranderen en er zou misbruik worden gemaakt van de corona situatie. Allemaal dingen die kunnen inspelen op de frustratie die mensen nu voelen. Er schieten allerlei gedachtes door me heen: De krant verscheuren, verbranden en opspijkeren in de hal van de flat, mails en brieven schrijven naar de redactie. Uiteindelijk plaats ik een foto van de krant in mijn instagram story, met de titel ‘Q-anus spam mail’.
 
Ik schenk een kopje thee in en bedenk me dat het allemaal geen zin heeft. Hoe meer ik me ertegen verzet hoe groter de bevestiging voor degenen die de krant hebben samengesteld: De wereld is kwaadaardig. Ik raak depressief. Het is hopeloos, de mensheid is niet meer te redden. Dit is nu een ding. Ik kan niks doen. Misschien een kaarsje branden voor de bomen die verminkt zijn, tot papier zijn vermalen en deze tekst opgedrukt hebben gekregen.
 
Terwijl ik mijn thee opdrink realiseer ik me dat ik geen haar beter ben. Ik heb de redactie zojuist publiekelijk Q-anus genoemd en ben op de proppen gekomen met mijn eigen complottheorie, namelijk dat dit een georganiseerde bende is die bepaalde bevolkingsgroepen target en een psychologisch spel speelt om chaos en verdeeldheid te bewerkstelligen en vervolgens de macht te grijpen. Met mijn eigen instagram post heb ik zojuist haat en angst gezaaid, in een tijd waarin we dat even niet kunnen gebruiken.
 
Maar hoe kán dit toch? Waarom is dit mijn reactie, en waarom is dit hun reactie dat alles maar een samenzwering moet zijn? Het lijkt zo onlogisch. Maar het is zo gek nog niet. Het is een begrijpelijke en menselijke reactie. In deze coronatijd komen alle gevoelens van onzekerheid en verlies van controle tot een uitbarsting. We zijn op onszelf aangewezen, er is weinig afleiding en we kunnen de hele dag besteden aan onze diepste gedachtes. Eindelijk hebben we tijd om na te denken en het valt vies tegen. Het is zo pijnlijk dat we ofwel niet durven te handelen óf iets buiten onszelf aanwijzen als de zondebok: Iemand anders heeft ons dit leed aangedaan, dit heb ik niet veroorzaakt, het is niet eerlijk. En zo duurt de polarisatie voort.
 
De onzekerheid is zo oud als de mensheid zelf. Het heeft millennia lang in ons brein gebroed. Het heeft verschillende vormen gekend, en toch is het allemaal hetzelfde: Alles is tegen ons, we staan er alleen voor, compleet geïsoleerd. We zijn niet goed genoeg. We zijn niet sterk genoeg. We zijn niet rijk genoeg. We zijn niet slim genoeg. We zijn niet mooi genoeg. We verpesten alles. Onze hele maatschappij is ingericht op onze onzekerheden en we worden continu beoordeeld en veroordeeld, onderdrukt. Het is een vorm van zelfbescherming dat we dit onrecht aan de orde stellen. Het is een vorm van zelfbeschadiging dat we dit zelf in stand houden.
 
De gedachte dat de wereld slechts een weerspiegeling is van jezelf is zo gek nog niet. Wie haat zaait zal haat oogsten. Een vriend van mij vertelde me laatst dat hij droomde dat hij zichzelf neerstak, waarna de wereld verdronk in zijn eigen bloed. Waarom kwellen we onszelf zo? Waarom maken we ons eigen huis onleefbaar?
 
We zijn niet alleen en toch zijn we allemaal één. Nogmaals staar ik naar mezelf. Gek eigenlijk als je je bedenkt dat elke cel in je lichaam een levend wezen op zich is. Overkomt één cel iets, dan heeft dat direct gevolgen voor de rest. De dood, in sommige gevallen. Of het leven. Op grotere schaal maken alle organismen op aarde ook deel uit van zo’n netwerk.
 
Wees lief voor jezelf. Je zou zomaar de wereld kunnen redden. Gelukkig staat de wereld even op pauze en kunnen we onszelf beter maken.